Autorzy raportu „Szara strefa 2019” zwracają uwagę na wzrost niepokojących praktyk w obszarze wynajmu mieszkań, zwłaszcza krótkoterminowego. Przytaczają m.in. argumentację IGHP wskazującą konieczność wprowadzenia regulacji prawnych, które uporządkują tę sytuację i ukrócą szarą strefę, a także przyniosą korzyści osobom korzystającym z tego rodzaju usług.
W polskich przepisach istnieje luka prawna, która umożliwia wielu podmiotom zajmującym się wynajmem komercyjnym korzystanie z przywileju ryczałtowego opodatkowania przychodów, przewidzianego dla wynajmu na cele mieszkaniowe. – Powstał tym samym potencjał dla funkcjonowania szarej strefy gospodarczej, bowiem zjawisko wynajmu krótkoterminowego rozwija się dynamicznie – wyjaśniają autorzy raportu.
Zdaniem IGHP, regulacji wymaga pięć obszarów. – Pierwszym z nich jest wymóg rejestracji lokali na wynajem w urzędzie gminy. Ten postulat jest kluczowy dla zdiagnozowania rozmiarów tego segmentu rynku usług noclegowych. Po drugie, należy odróżnić indywidualnych graczy od przedsiębiorstw, co przyczyni się do poprawy komfortu turystów i stałych mieszkańców narażanych na uciążliwości w związku z niemieszkalnym charakterem sąsiadujących z nimi lokali. Trzecim postulatem jest egzekwowanie podatków zapewniających uczciwą konkurencję. Po czwarte, należy doprowadzić do zapewnienia odpowiedniego wyposażenia lokali i zapewnienia bezpieczeństwa turystom (np. certyfikacja przez straż pożarną). Wreszcie po piąte, powinien pojawić się wymóg odpowiedzialności właścicieli lokali z tytułu złych warunków pobytu, jakości świadczonych usług, nierespektowania rezerwacji – czytamy w raporcie.
W trakcie konferencji IPiAG odbył się panel dotyczący branży hotelowej, który poprowadził szef Instytutu Bohdan Wyżnikiewicz. W dyskusji wziął udział prezes IGHP Ireneusz Węgłowski. – Sytuacja z krótkoterminowym najmem mieszkań jest ewidentnym przykładem tego, jak przepisy nie nadążają za zmianami technologii, wykorzystywanych przez portale rezerwacyjne. Luka w przepisach powoduje wiele niejasności interpretacyjnych i nieprawidłowości. Efekt jest taki, że hotelarze działają dzisiaj w warunkach nieuczciwej konkurencji. W tej nierównej grze, polegającej na przestrzeganiu przepisów tylko przez jedną stronę, tracą prawie wszyscy: skarb państwa, władze lokalne, mieszkańcy i wspólnoty mieszkaniowe. Stąd potrzeba wprowadzenia przez MSiT regulacji, które obejmą ten fragment rynku – mówi prezes IGHP.
Według szacunków Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych, udział szarej strefy w polskiej gospodarce wyniesie w tym roku 17,2 proc. Choć udział szarej strefy w relacji do PKB zmniejsza się (19,2 proc w 2015 r.), to rozwijają się jej nowe odmiany, jak np. rynek wynajmu mieszkań dla turystów.
Konferencja dotycząca problematyki szarej strefy miała miejsce 13 marca w hotelu Novotel Warszawa Centrum. Wśród gości - naukowców, ekonomistów i ekspertów - był m.in. wiceminister finansów Leszek Skiba.